بیش از چهار دهه از تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی می‌گذرد؛ دانشگاهی که با وعده گسترش آموزش عالی و کاهش وابستگی به بودجه دولت پا به میدان گذاشت. قرار بود این نهاد علمی با اتکا به منابع مالی مستقل، راه تحصیل را برای جوانان بیشتری باز کند. اما امروز، افزایش پی‌درپی شهریه‌ها به چالشی بزرگ تبدیل شده و بسیاری از دانشجویان را در مسیر ادامه تحصیل به بن‌بست رسانده است.
دانشگاه آزاد مجموعه‌ای عظیم از ساختمان‌ها، اساتید و کارمندان را مدیریت می‌کند. با توجه به شرابط اقتصادی کشور، طبیعی است چنین سیستمی برای بقا به منابع مالی پایدار نیاز داشته باشد و شهریه، مهم‌ترین ابزار آن است. اما مشکل اینجاست که افزایش مداوم شهریه‌ها نه با توان مالی خانواده‌های ایرانی همخوانی دارد و نه با اصل ساده‌ای که می‌گوید شهریه یک دانشجو باید در طول دوره تحصیل ثابت بماند. همین تضاد، بحث استقلال مالی دانشگاه در برابر عدالت آموزشی را به موضوعی حساس بدل کرده است.
بالا رفتن شهریه‌ها فقط صدای دانشجویان و خانواده‌ها را درنیاورده؛ صدای نمایندگان مجلس هم بلند شده است. افرادی مانند عبدالوحید فیاضی و منصور علیمردانی صریحاً از روند فعلی انتقاد کرده‌اند و حتی طرح تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد را روی میز گذاشته‌اند. با این حال، تجربه نشان می‌دهد اگر این‌گونه ورودها به اصلاح ساختار مالی و مدیریتی منجر نشود، بیشتر جنبه رسانه‌ای پیدا می‌کند تا اینکه راه‌حل واقعی ارائه دهد.
کلید ماجرا در شفافیت است. دانشجو و خانواده‌اش حق دارند بدانند پولی که هر ترم پرداخت می‌کنند، دقیقاً به کجا می‌رود. اگر افزایش شهریه به ارتقای کیفیت آموزش، تجهیز آزمایشگاه‌ها یا بهبود شرایط اساتید منجر شود، شاید پذیرش آن آسان‌تر باشد. اما وقتی دانشجو تغییری در کیفیت نمی‌بیند و فقط فیش پرداختی سنگین‌تر می‌شود، اعتماد عمومی خدشه‌دار خواهد شد.
یکی از راه‌حل‌های مطرح‌شده، تعیین شهریه پلکانی بر اساس توان مالی خانواده‌هاست. مدلی که می‌تواند جلوی حذف دانشجویان طبقه متوسط و کم‌درآمد را از چرخه تحصیل بگیرد و به عدالت آموزشی نزدیک‌تر شود.
ماجرای شهریه‌های دانشگاه آزاد تنها یک بحث مالی نیست؛ بلکه با آینده علمی کشور گره خورده است. اگر استقلال مالی دانشگاه آزاد به قیمت حذف عدالت آموزشی تمام شود، فلسفه وجودی این نهاد زیر سؤال خواهد رفت./پایان پیام
ارسال دیدگاه
نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.