به گزارش صبح مجلس؛ دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز در گزارش «پیامد‌ها و هزینه‌های آلودگی هوا در ایران» آورده که آلودگی هوا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی عصر حاضر، آثار مخربی بر سلامت، اقتصاد و محیط زیست دارد. این پژوهش با هدف بررسی جامع پیامدهای سلامتی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی آلودگی هوا انجام شده است. طبق ارزیابی وزارت بهداشت در سال ۱۴۰۲ برای ۵۷ شهر با مجموع جمعیت تقریبی ۴۸ میلیون نفر، تعداد ۳۰۶۹۲ مرگ زودرس منتسب به آلودگی هوا برآورد شده و خسارت مرتبط ۱۲ میلیارد دلار پیش‌بینی گردیده است که در برخی مطالعات دیگر با لحاظ کردن هزینه‌های بیماری‌ها تا ۲۳ میلیارد دلار (۵% تولید ناخالص داخلی) نیز تخمین زده شده است.
در این گزارش تصریح شد آلودگی هوا به‌طور مستقیم بر بهره‌وری اقتصادی، کیفیت زندگی و محیط زیست تأثیرگذار است. کاهش بهره‌وری نیروی کار، تعطیلی فعالیت‌های اقتصادی، تجاری، آموزشی، خدماتی و خسارت به زیرساخت‌ها و کاهش گردشگری تنها بخشی از هزینه‌های اقتصادی ناشی از آلودگی هوا هستند. از‌سوی‌دیگر، آلودگی هوا به کیفیت زندگی مردم آسیب می‌زند، نابرابری‌های اجتماعی را تشدید می‌کند و تغییراتی در الگوی مهاجرت و نگرش مردم ایجاد خواهد کرد.
در این گزارش بیان شد آلودگی هوا به اکوسیستم‌ها آسیب می‌رساند، تنوع زیستی را کاهش می‌دهد و موجب اختلالات در حیات وحش می‌شود. در پایان به‌منظور تقویت آگاهی مردم، سیاستگذاران و مجریان کشور از هزینه‌های متعدد آلودگی هوا بر بخش‌های مختلف کشور پیشنهادهایی نظیر گسترش دامنه جمعیتی و توجه به بیماری‌ها در مطالعات کمّی‌سازی خسارات آلودگی هوا، مستندسازی و کمّی‌سازی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی آلودگی هوا و توجه به هزینه‌های متعدد و پنهان آلودگی هوا در تصویب و تخصیص بودجه‌های مربوطه ارائه شده است.
در یافته های این گزارش آمده که آلودگی هوا می‌تواند باعث ایجاد نگرانی در مورد آینده و کاهش امید به آینده و کاهش تعلق به جامعه در میان جوانان شود. گروهی از محققان ژاپنی نیز به بررسی تأثیر آلودگی هوا بر انگیزه و عملکرد دانش‌آموزان پرداختند. آنها با طراحی یک آزمایش کنترل شده و جمع‌آوری داده‌ها از وضعیت هوای محیط، دریافتند که کیفیت پایین هوا به‌طور قابل‌توجهی انگیزه و تمایل به یادگیری دانش‌آموزان را کاهش می‌دهد. نتایج این مطالعه نشان داد که در کلاس‌های دارای کیفیت هوای بهتر، انگیزه برای یادگیری بین ۷/۳٪ تا ۷/۱۱٪ بیشتر از کلاس‌های با کیفیت هوای ضعیف است . پژوهش دیگری نشان داد که کیفیت بد هوا با کاهش بهره‌وری، سطوح انگیزه، و سلامت روانی مرتبط است و بهبود کیفیت هوای محیط می‌تواند موجب افزایش تحریکات و موفقیت‌های تحصیلی دانش‌آموزان شود و درنهایت به بهبود سلامت روانی آنها کمک کند. در مقابل تأثیرات منفی آلودگی هوا بر دانش‌آموزان ممکن است عواقب طولانی‌مدتی در زندگی حرفه‌ای آنها به‌همراه داشته باشد.
در یافته های دیگر این گزارش آمده که آلودگی هوا می‌تواند بر کیفیت آموزش در مدارس تأثیر بگذارد. آلودگی هوا با تعطیلی مدارس و افزایش تقاضا برای آموزش مجازی، باعث توسعه سریع این حوزه شده است. هرچند آموزش مجازی مزایایی همچون ادامه آموزش بدون وقفه، کاهش تردد و آلودگی، امکان دسترسی همه به آموزش و تنوع در روش‌های یادگیری را به‌همراه دارد، اما چالش‌هایی مانند عدم دسترسی واقعی همه به ابزارهای لازم، کاهش تعاملات اجتماعی، مشکلات فنی و نیاز به آموزش معلمان را نیز ایجاد می‌کند. در سنوات اخیر به‌طور متوسط، سالیانه ۲۰ روز، کلاس‌های مدارس شهر تهران تعطیل یا به‌صورت غیرحضوری برگزار شده‌اند. برای بهبود وضعیت، توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، آموزش معلمان، توجه به عدالت آموزشی و تولید محتوای باکیفیت ضروری است.
در این گزارش مرکز پژوهش ها تاکید شد که آلودگی هوا تأثیرات معناداری بر کیفیت آموزش و یادگیری دانش‌آموزان دارد. این تأثیرات نه‌تنها به نتیجه‌های تحصیلی بلافاصله منتهی می‌شود، بلکه می‌تواند پیامدهای بلندمدتی بر سلامت و موفقیت تحصیلی آنها در زندگی آینده داشته باشد. البته شناخت دقیق سازوکارهای مؤثر بر افت تحصیلی دانش‌آموزان هنوز در گام‌های ابتدایی بوده و نیازمند مطالعات گسترده‌تری است.
در جمع بندی این گزارش نهاد پژوهشی آمده که محاسبه و آگاهی از آثار متعدد بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی آلودگی هوا، گامی مهم در جهت اتخاذ تصمیمات آگاهانه و مؤثر برای مقابله با این معضل است. ارائه داده‌های قابل استناد درخصوص پیامدهای اقتصادی و اجتماعی آلودگی هوا، می‌تواند توجه سیاستگذاران را به این موضوع جلب کرده و آنها را برای اتخاذ اقدامات جدی‌تر ترغیب کند. با شناخت دقیق‌تر حوزه‌هایی که از آلودگی هوا متضرر می‌شوند، می‌توانیم اقدامات مقابله‌ای را اولویت‌بندی کرده و منابع را به‌نحو بهتر تخصیص دهیم. طی سالیان اخیر به‌دلیل اهمیت پیامدهای بهداشتی آلودگی در ایران و جهان، مطالعات متعددی به‌منظور محاسبه کمّی‌سازی آثار آلودگی هوا بر سلامت صورت گرفته است. به‌رغم اقدامات صورت گرفته در کشور درخصوص برآورد خسارات بهداشتی آلودگی هوا، به‌نظر می‌رسد؛ همچنان خلأ یک رویکرد جامع به‌منظور لحاظ پیامدهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی فراتر از سلامت انسانی وجود دارد.
متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.
ارسال دیدگاه
نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.