بوت‌کمپ تخصصی «تفکر طراحی» با حضور پژوهشگران مرکز نوآوری و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، روز پنج‌شنبه ۲۸ فروردین‌ماه ۱۴۰۴ در محل مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
این بوت‌کمپ، بخشی از رویداد «دیپنوژن؛ نسل نو دیپلمات‌های پارلمانی» بود که با هدف توانمندسازی پژوهشگران در حوزه طراحی مسئله و خلق راهکارهای نوآورانه اجرا شد. مهربان سرپرست مرکز نوآوری قوه مقننه در ابتدای این رویداد با ارائه توضیحاتی دربارهٔ بوت‌کمپ و اهمیت آشنایی با تفکر طراحی، بر ضرورت تحول و ارتقاء کیفیت کنش‌های دیپلماتیک پارلمانی تأکید کرد.
رضا حسان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه ایرانداک، به عنوان مدرس کارگاه تفکر طراحی، با بهره‌گیری از تجربیات علمی و عملی خود، به معرفی مراحل تفکر طراحی پرداخت و شرکت‌کنندگان را در پیاده‌سازی این مراحل همراهی کرد.از جمله محورهای اصلی این بوت‌کمپ می‌توان به «آشنایی با فرآیند تفکر طراحی»، «یادگیری عملیاتی مراحل آن» و «انجام تمرین‌های کاربردی در قالب کار تیمی» اشاره کرد.
در ابتدای این بوت‌کمپ، تأکید بر این بود که شناسایی درست مسئله تنها از طریق ظاهر یا عنوان آن امکان‌پذیر نیست. تمرکز بر نیاز واقعی کاربران، شناخت ریشه‌ای رفتارها و تحلیل دقیق فعل‌ها، بنیان طراحی صحیح مسئله است. همچنین به شرکت‌کنندگان آموزش داده شد که به‌جای تکیه بر مفاهیم عمومی مانند «نیاز به کتاب» یا «نیاز به کیف پول»، به چرایی آن نیاز و آنچه در پس آن قرار دارد توجه کنند؛ مانند «نیاز به تمرکز»، «احساس امنیت» یا «دسترسی سریع‌تر».در ادامه، افراد با استفاده از گفت‌وگوهایی که پیش‌تر با دوستان یا آشنایان خود انجام داده بودند، مسئله‌ای را صورت‌بندی کردند. در این مرحله، ساختار مشخصی برای تعریف مسئله در نظر گرفته شد که شامل تعیین فرد دارای نیاز، نوع نیاز او و علت اهمیت آن نیاز بود. این قالب، شرکت‌کنندگان را به تمرکز بر مسئله واقعی و پرهیز از راه‌حل‌های زودهنگام سوق داد.مرحله‌ی بعدی بوت‌کمپ تفکر طراحی به ایده‌پردازی اختصاص داشت.
هر شرکت‌کننده موظف شد حداقل پنج ایده اولیه برای پاسخ به مسئله طراحی‌شده ارائه دهد. این ایده‌ها به‌صورت ترسیمی پیاده‌سازی شدند تا فرایند فکرکردن از ذهن به دست منتقل شود. این روش موجب فعال‌سازی خلاقیت بصری و تسهیل بسط مفاهیم شد.پس از طراحی اولیه، شرکت‌کنندگان ایده‌های خود را با دیگران به اشتراک گذاشتند و بازخورد دریافت کردند. هدف از این تبادل، اعتبارسنجی مسئله و بررسی انطباق راه‌حل با نیاز واقعی کاربر بود. بازخوردگیری، بخشی از چرخه طراحی مسئله تلقی شد که در آن نقدها نه برای اصلاح فرد، بلکه برای ارتقای کیفیت راه‌حل و محصول به‌کار می‌رود.در گام نهایی، از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا یکی از ایده‌های خود را انتخاب کرده و با ابزارهای ساده نظیر چسب، قیچی، کاغذ و وسایل ابتدایی دیگر، نسخه‌ای اولیه یا پروتوتایپ از آن بسازند. هدف از این مرحله، فراهم‌کردن امکان تجربه‌پذیری راه‌حل توسط مخاطب و دریافت بازخورد کاربردی‌تر بود.
در مواردی که راه‌حل جنبه انتزاعی داشت، تلاش شد تا ساختار آن به شکلی فیزیکی یا تجسمی طراحی شود تا فهم آن برای مخاطب امکان‌پذیر باشد.همچنین شرکت‌کنندگان در این بوت‌کمپ، با مراحل کلیدی تفکر طراحی آشنا شدند؛ از تعریف دقیق مسئله و اهداف گرفته تا طراحی محصول یا راه‌حل و در نهایت ارزیابی میدانی و انتشار نتایج پژوهش. در این چارچوب، مسئله‌یابی صرف کافی نیست و هر راه‌حلی باید بتواند در محیط واقعی آزمایش شود، بازخورد بگیرد و در فضای دانشی کشور جای خود را پیدا کند.پژوهش‌هایی که با رویکرد علم طراحی انجام می‌شوند، به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند روابط بین‌الملل، سیاست‌گذاری اقتصادی و حکمرانی، نیازمند مشارکت فعال ذی‌نفعان و تحلیل بافت اجتماعی-سیاسی کشور هستند. طراحی هر راه‌حل، باید با در نظر گرفتن الزامات بومی، محدودیت‌ها و پیامدهای اجرایی صورت گیرد.
از دیگر مباحث این بوت‌کمپ، اهمیت طراحی صحیح سؤال‌های پژوهش بود. مشخص شد که مسیر موفق یک پژوهش، با پرسش‌هایی آغاز می‌شود که نه‌تنها مسئله را شفاف می‌سازند، بلکه امکان طراحی راه‌حل‌های دقیق و قابل ارزیابی را نیز فراهم می‌کنند.در ادامه، نمونه‌هایی از پژوهش‌های انجام‌شده در حوزه‌هایی مانند زنجیره تأمین، طراحی ابزارهای بهینه‌سازی و سیاست‌گذاری تجاری ارائه شد تا نحوه استفاده از این رویکرد در شرایط واقعی بررسی شود.همچنین در پایان نیز، بر ضرورت استفاده از این روش در فضای سیاست‌گذاری عمومی کشور تأکید شد؛ چرا استفاده از علم طراحی در فضای آزمایشگاه‌های نوآوری و سیاستی بستری را برای تولید دانش قابل‌اتکا، ارائه راه‌حل‌های اجرایی، و مشارکت واقعی بازیگران در فرآیند حل مسئله فراهم می‌سازد./پایان پیام
ارسال دیدگاه
نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.