پنل تخصصی با محوریت «علوم شناختی برای حکمرانی موثر» ذیل رویداد و نمایشگاه ملی اندیشه ها ۱۴ اسفندماه ۱۴۰۳ در ساختمان شیخ فضلالله نوری مجلس شورای اسلامی برگزار شد. این پنل با حضور پویا پاکنژاد پژوهشگر علوم شناختی و رسانه و کاندیدای دکترای مدیریت رسانه دانشگاه تهران، محمد خادمی پژوهشگر شناخت اجتماعی و توسعه پایدار و همبنیانگذار مدرسه علوم اعصاب اجتماعی، و امیرحسین پورعبدالله کارشناس مرکز نوآوری قوه مقننه بهعنوان دبیر نشست برگزار شد.
علوم شناختی؛ ضرورتی برای حکمرانی موثر
در این نشست، به اهمیت بهرهگیری از علوم شناختی در سیاستگذاری و حکمرانی اشاره شد. علوم شناختی بهعنوان ابزاری برای بهبود تصمیمگیریهای کلان کشور مطرح گردید. به گفته سخنرانان، همانطور که مشروطه روزی برای اصلاح اوضاع کشور وارد ایران شد، امروز نیز علوم شناختی باید در سیاستگذاری مورد استفاده قرار گیرد تا تصمیمهای بهتری طراحی شود.
چالشهای تاثیر اخبار جعلی و اطلاعات نادرست در سیاستگذاری
مباحث مختلفی در این پنل بررسی شد، از جمله تأثیر اخبار جعلی و اطلاعات نادرست در سیاستگذاری و مدیریت جامعه پرداخته شد. یکی از مهمترین مسائل مطرح شده، چالشهای اعتماد عمومی به اخبار نادرست و اثرات آن بر تصمیمات سیاسی و اجتماعی بود که سخنرانان تأکید کردند سیاستگذاران باید به این مسئله توجه ویژهای داشته باشند.
چالشهای جهانی و تأثیر علوم شناختی
همچنین، چالشهای جهانی در افق ۲۰۲۵ و ۲۰۳۵ مورد بررسی قرار گرفت. به گفته سخنرانان، طبق نظرسنجیهای بینالمللی، نابرابری اجتماعی، قطبیشدن جوامع و رشد اطلاعات نادرست از مهمترین مسائل آینده به شمار میروند. در این راستا، تأکید شد که علوم شناختی میتواند ابزاری مؤثر برای مقابله با این چالشها و کمک به سیاستگذاران در تصمیمگیریهای دقیقتر باشد.
مهاجرت؛ نمونهای از چالشهای نیازمند تحلیل شناختی
یکی دیگر از موضوعات کلیدی این نشست، مهاجرت بود که به لزوم تحلیل شناختی در طراحی سیاستهای مؤثر برای مدیریت مهاجران اشاره شد. سخنرانان تأکید کردند که باید بدانیم گروههای مختلف مهاجران چگونه فکر میکنند، چه نگرشی به ایران دارند و جامعه میزبان چگونه با آنها برخورد میکند. تنها در این صورت است که میتوان سیاستهایی طراحی کرد که هم کرامت انسانی مهاجران حفظ شود و هم منافع ملی تأمین گردد.
مهارتهای کلیدی حکمرانی در آینده
همچنین در این نشست، مهارتهای کلیدی حکمرانی در سالهای آینده مورد بررسی قرار گرفت. بهویژه تأکید شد که تفکر تحلیلی، انعطافپذیری، تصمیمگیری مؤثر، توانایی رهبری و تفکر خلاقانه از جمله مهارتهایی هستند که سیاستگذاران باید در آینده به آنها توجه داشته باشند.
سخنرانان تأکید کردند که مهارتهای شناختی و فردی در آینده از اهمیت بیشتری برخوردار خواهند بود و در حالی که بسیاری تصور میکنند مهارتهایی مانند برنامهنویسی در اولویت قرار دارند، در واقع تفکر تحلیلی، خودآگاهی و توانایی سازگاری با تغییرات از جمله مهارتهای اساسی سیاستگذاران آینده خواهند بود.
لزوم بهرهگیری از فناوریهای شناختی در سیاستگذاری
در پایان، بر ضرورت بهرهگیری از فناوریهای شناختی در تصمیمگیریهای کلان کشور تأکید شد. سخنرانان اشاره کردند که همانطور که سازمان ملل در برنامه توسعه ۲۰۳۰ از علوم شناختی استفاده میکند، ایران نیز باید برای طراحی سیاستهای مؤثر از این رویکرد بهره ببرد. همچنین به تشکیل نهادهایی مانند کارگروه علوم شناختی در مرکز نوآوری قوه مقننه اشاره شد که میتواند به بهبود حکمرانی و اتخاذ تصمیمات دقیقتر کمک کند.همچنین در این پنل از سامانه رتینا(۱۴۰۳) که به رصد جایگاه علوم شناختی در نظام قانونگذاری میپردازد رونمایی شد.بر اساس بخشی از یافته های رصدی رتینا، عمده پایاننامههای کارشناسی ارشد و رسالههای دکتری حوزه علوم شناختی در فاصله سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ بر موضوعاتی نظیر توانبخشی شناختی، هوش مصنوعی و پردازش زبان طبیعی متمرکز بوده است. این در حالی است که حوزههای مهمی چون شناخت اجتماعی، انسانشناسی شناختی و زبانشناسی شناختی کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفتهاند. این نکته نشان میدهد که در برخی حوزههای علوم شناختی، اولویت های پژوهشی هنوز بهطور کامل با نیازهای واقعی جامعه و روندهای نوظهور در علوم منطبق نیست.این پنل تخصصی در چارچوب رویداد و نمایشگاه ملی اندیشکدهها برگزار شد و با پرسش و پاسخ میان شرکتکنندگان و سخنرانان به پایان رسید./پایان پیام
ارسال دیدگاه
نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.